گوش پاک کن

  • دکتر وحیده درتاج ◾ جراح و متخصص گوش و حلق و بینی

استفاده از گوش پاک کن و اثرات آن

“گوش پاک کن به درد گوش نمی خورد“

گوش پاک کن‌ها بیش از آنکه به گوش ما خدمت کنند خیانت میکنند. آنها جرمی که خودش بطور طبیعی از گوش خارج میشود را با فشار بداخل گوش برمیگردانند و مجرای شنوایی را کم کم مسدود میکنند.

عفونت و پارگی پرده گوش و کاهش شنوایی از شایعترین خطرات استفاده از گوش پاک کن ها هستند. پس گوش پاک کن قطعا بدرد تمیز کردن گوش نمیخورد، ولی کاربردهای دیگری دارد:مثلا می‌تواند ابزاری باشد برای مالیدن برخی داروها بداخل گوش البته با توصیه و تجویز پزشک.

آیا واکس گوش نوعی چرک است وبرای گوش خطر دارد؟

خیر،برعکس واکس گوش (جرم یا سرومن ) یک سپر دفاعی برای جلوگیری از ورود آب و عفونت به کانال گوش است. درحالت طبیعی، اصلا نباید آن را خارج کرد!

واکس گوش فقط زمانی که بیش از حد ترشح شود یا تجمع اش موجب آزار شود، باید بوسیله پزشک خارج شود.

علائم تجمع غیر طبیعی اش عبارتنداز:

  • گوش درد
  • خارش و بوی بد گوش
  • زنگ زدن گوش
  • خروج ترشحات
  • کاهش شنوایی.
فرو رفتن گوش پاک کن در گوش

آیا برای حفظ شنوائی باید هرروز گوش هایمان را تمیز کنیم؟

به هیچ وجه!!

گوشها به کمک ما نیاز ندارند. آنها خودشان را بلدند تمیز کنند. در حالت طبیعی نیازی به تمیز کردن گوشها نیست و فقط در مواردی که واکس گوش (ماده زردرنگ داخل گوش ) ترشح بیش از حد داشته باشد، گوشها نیاز به تمیز کردن دارند که البته در چنین مواقعی هم باید کار را به کاردان سپرد.
پزشکان در این موارد،معمولا یک قطره گوش برای فرد تجویز میکنند تا واکس گوش(سرومن یا جرم )نرم شود و پس از آن گوشها را ساکشن یا شست و شو میکنند.

پارگی پرده تمپان گوش بر اثر استفاده از گوش پاک کن

شرح بیماری:

پارگی‌ پرده گوش عبارت‌ است‌ از پاره‌ شدن‌ پرده‌ نازک‌ گوش‌ که‌ قسمت‌های‌ داخلی‌تر گوش میانی‌ را از گوش‌ خارجی‌ جدا می‌کند.

علایم‌ شایع‌:

  • درد ناگهانی‌ درگوش‌

  • ناشنوایی‌ نسبی‌

  • خونریزی‌ یا ترشح‌ از گوش‌، ترشح‌ گوش‌ ممکن‌ است‌ در عرض‌ 48-24 ساعت‌ پس‌ از پارگی‌، شبیه‌ چرک‌ شود

  • وزوز گوش‌

     
  • سرگیجه‌

     

علل پارگی پرده گوش  ‌:

  • پاره‌ شدن‌ پرده‌ گوش‌ به‌ دنبال‌ وارد کردن‌ یک‌ شی‌ء مثل‌ گوش‌ پاک‌کن‌ یا گیره‌ کاغذ برای‌ تمیز کردن‌ یا رفع‌ خارش‌ گوش‌

  • وارد آمدن‌ فشار ناگهانی‌ به‌ پرده‌ گوش‌ به‌ سمت‌ داخل‌، مثلاً در اثر سیلی‌، حادثه‌ به‌ هنگام‌ شنا یا شیرجه‌، یا وقوع‌ انفجار در نزدیکی‌ فرد

  • وارد آمدن‌ فشار ناگهانی‌ به‌ پرده‌ گوش‌ به‌ سمت‌ خارج‌ (مکش‌ به‌ سمت‌ خارج‌) مثلاً در اثر بوسیدن‌ گوش‌

  • عفونت‌ شدید گوش‌ میانی‌

داروهای بعد از پارگی پرده گوش ‌:

  • آنتی بیوتیک برای‌ پیشگیری‌ از عفونت‌

  • داروهای‌ ضد درد، برای‌ درد خفیف‌ می‌توانید از استامینوفن استفاده‌ کنید.

     

گوش پاک کن قطعا بدرد تمیز کردن گوش نمیخورد و خطراتی دارد.

خطرات تمیز کردن گوش با کمک گوش پاک کن

خونریزی گوش در اثر گوش پاک کن

خونریزی گوش بعد از استفاده از گوش پاک ‌کن می‌ تواند نگران‌ کننده باشد و معمولاً به یکی از دلایل زیر رخ می ‌دهد:

دلایل خونریزی گوش پس از استفاده از گوش پاک‌کن

  • خراشیدگی مجرای گوش – پوست داخل کانال گوش بسیار نازک و حساس است. فرو بردن گوش پاک‌کن ممکن است باعث خراشیدگی و خونریزی شود.
  • آسیب به پرده گوش – اگر گوش پاک‌ کن بیش از حد داخل گوش فرو برود، ممکن است به پرده گوش آسیب بزند و حتی باعث پارگی آن شود که معمولاً با درد و کاهش شنوایی همراه است.
  • التهاب یا عفونت – استفاده مکرر از گوش پاک ‌کن ممکن است گوش را تحریک کند و زمینه را برای عفونت فراهم کند که در برخی موارد با خونریزی همراه است.
  • آسیب به رگ ‌های کوچک – داخل کانال گوش ، مویرگ‌ های ظریفی وجود دارد که ممکن است بر اثر فشار زیاد گوش پاک‌کن پاره شوند.
  • وجود جرم یا جسم خارجی – اگر گوش پاک ‌کن باعث فشرده شدن جرم گوش یا برخورد با جسم خارجی داخل گوش شود ، ممکن است به بافت‌ های داخل گوش آسیب برساند و خونریزی ایجاد کند.

اگر پنبه گوش پاک کن در گوش بماند

اگر پنبه گوش پاک‌کن در گوش باقی بماند، ممکن است باعث ایجاد ناراحتی، کاهش شنوایی موقت و در برخی موارد، افزایش خطر عفونت شود. در چنین شرایطی، باید با دقت و احتیاط عمل کرد تا از آسیب به مجرای گوش یا پرده صماخ جلوگیری شود.

اقدامات اولیه

  • حفظ آرامش و خودداری از دستکاری گوش
    – از تلاش برای خارج کردن پنبه با اشیایی مانند گوش پاک‌کن، سنجاق یا انگشت خودداری کنید؛ زیرا این کار ممکن است منجر به فرو رفتن بیشتر پنبه در مجرای گوش شود.
  • تکیه دادن سر به سمت گوش آسیب‌دیده
    – اگر پنبه در بخش سطحی مجرای گوش قرار دارد، ممکن است با خم کردن سر به سمت گوش آسیب‌دیده و تکان دادن ملایم آن، خارج شود.
  • درخواست کمک از فرد دیگر
    – اگر پنبه در نزدیکی دهانه گوش قرار دارد، یک فرد دیگر می‌تواند با استفاده از یک موچین استریل و با دقت بالا، آن را خارج کند. با این حال، در صورت عدم دسترسی آسان به پنبه، نباید اصرار به خارج کردن آن داشت.

مراجعه به پزشک

در صورتی که موارد زیر رخ دهد، مراجعه به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی ضروری است:

پنبه در عمق مجرای گوش قرار گرفته و امکان دسترسی به آن وجود ندارد.

احساس درد، کاهش شنوایی یا گرفتگی در گوش ایجاد شده است.

خروج ترشحات غیرطبیعی از گوش مشاهده شود.

اقداماتی که باید از آنها پرهیز کرد

🚫 عدم استفاده از گوش پاک‌کن یا اجسام دیگر – این کار ممکن است منجر به آسیب به مجرای گوش و حتی پرده صماخ شود.
🚫 عدم استفاده از آب یا روغن – در صورت وجود پنبه در گوش، استفاده از مایعات ممکن است باعث تورم و گیر افتادن بیشتر آن شود.
🚫 خودداری از فشار بیش از حد – اعمال فشار برای خروج پنبه می‌تواند به آسیب مجرای گوش یا تحریک آن منجر شود.

عوارض استفاده از گوش پاک کن

استفاده از گوش پاک‌کن شاید به نظر بی‌ضرر بیاید، اما در واقع می‌تواند مشکلات زیادی برای گوش ایجاد کند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین عوارض گوش پاک‌کن اشاره می‌کنم:

  1. فشرده شدن جرم گوش

🔹 به جای پاک کردن، گوش پاک‌کن معمولاً جرم گوش را به عمق بیشتری می‌برد و باعث انسداد مجرای گوش می‌شود. این انسداد ممکن است باعث کاهش شنوایی، احساس گرفتگی و حتی عفونت شود.

  1. آسیب به پرده گوش

🔹 اگر گوش پاک‌کن بیش از حد وارد شود، ممکن است به پرده گوش آسیب برساند و در مواردی باعث پارگی پرده گوش شود که با درد، کاهش شنوایی و حتی سرگیجه همراه است.

  1. تحریک و خراشیدگی مجرای گوش

🔹 پوست داخل مجرای گوش بسیار حساس است و استفاده از گوش پاک‌کن ممکن است باعث خراشیدگی و زخم‌های ریز شود. این زخم‌ها می‌توانند محل ورود میکروب‌ها شوند و منجر به عفونت شوند.

  1. افزایش خطر عفونت گوش

🔹 وقتی گوش پاک‌کن باعث زخم یا فشرده شدن جرم گوش شود، زمینه برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها فراهم می‌شود که ممکن است باعث عفونت گوش شود. علائم این عفونت شامل درد، خارش، ترشح از گوش و کاهش شنوایی است.

  1. احتمال گیر کردن پنبه در گوش

🔹 گاهی اوقات، پنبه گوش پاک‌کن از چوب آن جدا شده و در داخل گوش گیر می‌کند که می‌تواند باعث التهاب، خارش و حتی انسداد مجرای گوش شود.

  1. تأثیر منفی بر تعادل و سرگیجه

🔹 گوش داخلی نقش مهمی در حفظ تعادل دارد. اگر گوش پاک‌کن بیش از حد به داخل فرو رود، ممکن است باعث تحریک اعصاب مرتبط با تعادل و در نتیجه سرگیجه شود.

چه جایگزینی برای گوش پاک‌کن وجود دارد؟

✅ روش طبیعی – گوش به طور خودکار خودش را تمیز می‌کند. فقط کافی است پس از حمام، با یک حوله نرم قسمت بیرونی گوش را خشک کنید.

✅ شستشوی گوش با سرم فیزیولوژیک – در صورت تجمع جرم، پزشک می‌تواند با شستشوی گوش، جرم را به روشی ایمن خارج کند.

✅ استفاده از قطره‌های مخصوص – برخی از قطره‌های مخصوص به حل کردن جرم گوش کمک می‌کنند و بدون آسیب به پرده گوش، آن را خارج می‌کنند.

 

 

 

 

 

به اشتراک بگذارید!